مدرس رضوى

 

محمد تقى مدرس رضوى به سال 1314 هجرى قمرى در مشهد مقدس چشم به جهان گشود. مادرش به اندازه‏اى سواد داشت، که مى‏توانست، قرآن و سایر کتابهاى معمول آن زمان را بخواند، اما پدرش یکى از علماى بزرگ خراسان، مدرس آستان قدس رضوى علیه السلام و صاحب تالیفات زیادى بود.


محمد تقى تا سن پنج سالگى نزد پدرش درس مى‏خواند، سپس به مکتب خانه رفت و قرآن، کتاب
((صد کلمه)) از امام على علیه السلام مولاى متقیان و ترجمه آن، صرف، و نحو و جامع المقدمات را که جزء کتابهاى درسى آن زمان بود، فرا گرفت و آنگاه پدرش او را در مدرسه ((رحیمیه)) ثبت نام کرد و پس از امتحان، او را به کلاس چهارم پذیرفتند.
محمد تقى در حالى که کلاس چهارم، پنجم و ششم را مى‏خواند، در کلاس‏هاى پائین‏تر تدریس هم مى‏نمود و در غیاب معلمان، کلاس‏هاى درس فارسى و صرف و نحو را به خوبى و شایستگى اداره مى‏کرد.
بالاترین کلاس مدرسه رحیمیه، کلاس هفتم بود و استادان این کلاس، از فضلاء و ادبا بودند. محمد تقى با خواندن کلاس هفتم، وارد حوزه علمیه شد و کتابهاى
((مغنى)) در علم نحو ((مطول)) در علم معانى بیان، ((شرح منظومه)) در علم منطق و ((بیست مقاله)) از مقامات حریرى، را نزد میرزا عبد الجواد ادیب نیشابورى آموخت.
نخستین کتابى که محمد تقى تالیف کرد، کتاب
((علم عروض)) بود، که آن را به آستان قدس رضوى اهداء نمود و هم اکنون این کتاب، در کتابخانه آستانه وجود دارد.
او با تشویق پدرش به آموختن ریاضیات شامل جبر، هندسه و مقابله پرداخت، سپس به فراگیرى کتابهاى: تحریر اقلیدس، تشریح الافلاک، خلاصة الحساب، شرح لمعه در علم فقه و قوانین در علم اصول مشغول گشت. بعد زبان فرانسه آموخت و براى تکمیل تحصیلات خود عازم تهران شد و ضمن ادامه تحصیلات خود، نزد علماء و اساتید بزرگ، کتاب‏هاى متعددى را دست نویسى کرد، که مى‏توان به کتاب
((بصائر نصیریة در منطق))، ((دیوان سنائى))، تعدادى از کتابهاى بوعلى سینا و برخى از کتابهاى مدرسه سپهسالار اشاره کرد. علاوه بر این کتاب ((حدیقه سنائى)) را تالیف نمود.
محمد تقى مدرس رضوى بعد از طى مراحل فوق، در مدرسه
((آلبانس فرانسه)) در تهران ثبت نام کرد و زبان فرانسه و مکالمه آن را تکمیل نمود و به مشهد عزیمت کرد.
با درگذشت پدرش به سال 1342 هجرى قمرى، مسئولیت امرار معاش خانواده، به عهده وى محول شد. مدتى بعد او را به جاى پدرش در آستان قدس رضوى منصوب نمودند و او تدریس طلاب علوم دینى آستان را به عهده گرفت. مدت چهار سال در آستان قدس تدریس داشت، سپس در سال 1310 او را به تهران دعوت کردند و امور آموزشى مدرسه عالى سپهسالار
((((مدرسه عالى شهید مطهرى فعلى)))) را به او محول نمودند. در این موقع، آیت الله سید حسن مدرس نیز در مدرسه عالى سپهسالار بود و علاوه بر نیابت تولیت مدرسه، تدریس هم مى‏کرد و چندین سال محمد تقى با او همکارى نزدیک داشت.
محمد تقى مدرس رضوى بعدها به عنوان معلم و ناظم مدرسه عالى سپهسالار منصوب شد، علاوه بر این در دارالفنون، مدرسه علمیه معرفت و شرافت نیز تدریس مى‏کرد.
در سال 1317 استاد محمد تقى به سمت مدیر داخلى و استادى دانشکده علوم معقول و منقول منصوب گردید و حدود 2 سال با علامه دهخدا براى تنظیم لغت نامه همکارى داشت.
در سال 1326 مدیریت دانشکده ادبیات دانشگاه تهران را پذیرفت و در این سمت فعالیت داشت، تا اینکه در سال 1344 شمسى بازنشسته شد. پس از دو سال مجددا او را به دانشکده الهیات دعوت کردند. اما به علت بیمارى نتوانست بیش از دو سال در این دانشکده تدریس نماید، بدین جهت تدریس را رها کرد. از خصوصیات اخلاقى استاد محمد تقى مدرس رضوى، پشت کار زیاد، مناعت طبع، روح بزرگوارى و زندگى با حقوق ناچیز تدریس در مدارس و دانشگاهها بود، و براى گرفتن مدرک و سمتهاى بالاى آموزشى هم، دیگران براى او اقدام مى‏کردند. این پرورش یافته حوزه‏هاى علمى و دانشگاهى، که سال 1363 هجرى شمسى 90 سال داشته است، پس از پرورش صدها شاگرد در مراکز آموزشى، آن گاه که در اثر بیمارى تدریس را رها کرد، براى احیاى آثار کهن تاریخى و علمى دانشمندان بزرگ مسلمان، به تالیف و تحقیق و تصحیح 24 جلد کتاب پرداخت، که تعدادى از آنها عبارت است از: 1- المعجم فى معاییر اشعار العجم. 2- تاریخ بخارا. 3- تصحیح اساس الاقتباس خواجه نصیر طوسى. 4- حدیقة الحقیقه، از سنائى. 5- تعلیقات حدیقه الحقیقه. 6- احوال و آثار خواجه نصیر طوسى. 7- تصحیح دیوان انورى. 8- تصحیح دیوان سید حسن غزنوى. 9- تصحیح دیوان سنائى غزنوى. 10- ترجمه میزان الحکمه، از عبد الرحمن خازنى. 11- مثنویهاى حکیم سنائى. 12- رساله آثار علوى. 13- مجمل التواریخ. 14- تنسوخ نامه ایلخانى. 15 تاریخ مشهد رضوى علیه السلام. 16 تاریخ رجال خراسان. 17- شجره طیبه. 18- کارنامه بلخ. 19- بیست باب اسطرلاب خواجه نصیر.
- کیهان فرهنگى، شماره 8، آبان ماه سال 1363. ?

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد